Arshia Shahidi | JavaScript Set Nedir? Ne Zaman ve Neden Kullanılır?

JavaScript’te yerleşik olarak gelen veri yapılarından biri de Set. Bu yazıda Set nedir, Array (dizi) ve Map (anahtar-değer yapısı) ile farkları nelerdir ve ne zaman kullanılmalı (ya da kullanılmamalı) bunlara bakacağız.

⚡ Hızlı Karşılaştırma Tablosu

Özellik	`Array` (Dizi)	`Set` (Küme)	`Map` (Harita)
Ne tutar?	Sıralı veri listesi	Sadece benzersiz değerler	Anahtar + Değer çiftleri
Aynı değer olabilir mi?	✅ Evet	❌ Hayır	✅ Değer evet, anahtar hayır
İndeksle erişim?	✅ Evet (`arr[0]`)	❌ Hayır	❌ Hayır
Anahtarla erişim?	❌ Hayır	❌ Hayır	✅ Evet (`map.get(key)`)
Hızlı arama?	❌ Hayır (`includes`)	✅ Evet (`has`)	✅ Evet (`get`, `has`)
En uygun kullanım	Sıralı liste, UI verisi	Benzersiz değerler, hızlı kontrol	Anahtar-değer eşlemeleri

🧩 JavaScript’te `Set` Nedir?

Set, JavaScript’te benzersiz değerleri saklamak için kullanılır. İçine aynı değeri tekrar koyamazsınız, otomatik olarak filtreler.

const mySet = new Set();

mySet.add(1);
mySet.add(5);
mySet.add(5); // Aynı değer tekrar eklenmez

console.log(mySet); // Set { 1, 5 }

✅ Özellikler:

Aynı değerleri iki kez tutmaz
Eklediğiniz sırayı korur (tıpkı Array gibi)

✅ Ne Zaman `Set` Kullanmalı?

Elinizde benzersiz veriler tutmak istiyorsanız
.has() ile hızlı kontrol yapmak istiyorsanız
Bir dizideki tekrarlı değerleri temizlemek istiyorsanız

const sayilar = [1, 2, 2, 3];
const benzersiz = [...new Set(sayilar)]; // [1, 2, 3]

❌ Ne Zaman Kullanmamalı?

İndeksle (arr[1]) erişmek istiyorsanız
.map(), .filter() gibi dizi fonksiyonlarını kullanmanız gerekiyorsa

⚡ Performans Karşılaştırması

İşlem	`Array`	`Set`	`Map`
Değer var mı kontrolü	❌ Yavaş	✅ Hızlı	✅ Hızlı
Veri ekleme/silme	✅ Kolay	✅ Kolay	✅ Kolay
İndeks / Anahtar ile erişim	✅ Evet	❌ Hayır	✅ Evet

🤓 Kullanım Örnekleri

İhtiyacınız...	Kullanılacak Yapı
Tekrar edebilen sıralı veri	`Array`
Tekrar etmeyen bir liste	`Set`
Anahtar + değer çiftleri	`Map`
Hızlı şekilde değer içeriyor mu kontrolü	`Set` veya `Map`
Tekrar eden verileri temizlemek	`Set`

🔧 Örnek: Set ile Yetki Birleştirme

Bir veritabanı sorgusu yaptınız ve şöyle bir sonuç döndü diyelim:

const dbSonucu = [
  { name: "Arshia", permission: "read" },
  { name: "Arshia", permission: "write" },
  { name: "Arshia", permission: "read" }, // ← tekrar eden yetki
];

Amacınız: Tek kullanıcıya ait tekrar etmeyen yetkileri birleştirmek.

type KullaniciYetkisi = {
  name: string;
  permission: string;
};

const yetkileriBirleştir = (satirlar: KullaniciYetkisi[]) => {
  if (satirlar.length === 0) throw new Error("Boş liste");

  const sonuc = {
    name: satirlar[0].name ?? "Bilinmiyor",
    permissions: new Set<string>(), // boş bir Set oluştur
  };

  for (const satir of satirlar) {
    sonuc.permissions.add(satir.permission); // tekrarlar otomatik filtrelenir
  }

  return {
    ...sonuc,
    permissions: Array.from(sonuc.permissions), // Set → Array dönüşümü
  };
};

console.log(yetkileriBirleştir(dbSonucu));

/**
 * {
 *   name: 'Arshia',
 *   permissions: [ 'read', 'write' ]
 * }
 */

✅ Neden Set?

Aynı izin tekrar gelirse, Set sayesinde otomatik olarak atlanır.
Array ile bunu manuel kontrol etmeniz gerekir.
Roller, etiketler, yetkiler gibi benzersiz veri kümeleri için birebir.